Jędrzejów.eu

Przedmiotem opracowania jest koncepcja przebudowy Placu Kościuszki (rynku) w Jędrzejowie wraz z odcinkami przyległych ulic, przebudowy, rozbudowy i budowy układu komunikacyjnego dróg publicznych, uzbrojenia terenu, oświetlenia, mediów w obrębie terenu inwestycji oraz budowy nowych elementów zieleni urządzonej, małej architektury, fontanny, rzeźby, pomnika, wskazaniu i upamiętnieniu historycznych elementów placu takich jak dawny ratusz miejski oraz pozostałych elementów zagospodarowania mających na celu poprawę jakości przestrzeni publicznej w miejscu istniejącego ronda komunikacyjnego, nazwanym w Umowie „Przywróceniem historycznego charakteru XII-wiecznego zabytkowego rynku jędrzejowskiego jako przestrzeni integracji społeczności lokalnych w miejsce obecnego ronda komunikacyjnego (przebudowa rynku w Jędrzejowie)”  Zamierzenie inwestycyjne podlega ochronie konserwatorskiej jako zlokalizowane na terenie wchodzącym w zakres XIII w. układu urbanistycznego miasta Jędrzejów wpisanego do rejestru zabytków pod nr. A97 i wymaga uzgodnienia przez Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Teren inwestycji położony jest w Jędrzejowie, obejmuje teren placu Kościuszki wraz z przyległymi fragmentami ulic tj. ul. Kielecką, ul. Pińczowską, Ul. Bartosza Głowackiego, ul. Partyzantów,  ul. Przypkowskiego, ul. Daszyńskiego, ul. 11 Listopada, ul. Kościelną. Teren opracowania  ma powierzchnię 1,4522 ha.

Rynek w Jędrzejowie (Plac Kościuszki) to przestrzeń o wymiarach 90x105m. Historycznie tj. już od XIIIw. leżąc na trakcie warszawsko – krakowskim, stanowił punkt centralny miasta i ważny punkt szlaku.  W przeszłości plac pełnił funkcje handlowe, społeczne i kulturalne (dzięki możliwości korzystania  z centralnie położonej i utwardzonej powierzchni rynku) oraz był doskonałym uzupełnieniem otaczającej zabudowy, stanowiąc najważniejsze miejsce w mieście.  Aktualna nadrzędność komunikacji samochodowej nad pieszą bardzo niekorzystnie wpływa na jakość przestrzeni publicznej w centrum miasta, obniżając rangę i prestiż otaczającej zabudowy. Kolejnym problemem w istniejącej zabudowie jest fakt, iż rynek nie posiada obecnie czytelnych narożników, wyznaczających granice wnętrza urbanistycznego (plac jest tylko częściowo zdefiniowany). Istniejąca zabudowa posiada  XVII-to, XVIII-to i XIX-to wieczną proweniencję. Poza najbardziej reprezentacyjną południową ścianą rynku z jedną  z największych atrakcji miasta w Postaci Muzeum Przypkowskich (gruntownie przebudowanego  w latach 70. i 80. XX w), pozostałe ściany rynku charakteryzują się tandetną kolorystyką elewacji i pokryć dachowych,  zubożonym detalem architektonicznym oraz chaosem informacyjnym (szyldy, reklamy). 



W chwili obecnej, w wariancie bezinwestycyjnym układ drogowy w centrum miasta pełni rolę węzła drogowego łączącego wszystkie rejony miasta. Mimo zrealizowanych inwestycji drogowych polegających na budowie północnej, wschodniej i południowej obwodnicy miasta, wprowadzenia zmian w organizacji ruchu min. poprzez wprowadzenie ruchu jednokierunkowego na ul. Pińczowskiej centrum Jędrzejowa pozostaje elementem ruchu tranzytowego.  Tarcza ronda oprócz funkcji jezdni pełni również funkcję jezdni manewrowej z racji zlokalizowanych wzdłuż miejsc postojowych oraz zatoki autobusowej przy północnej pierzei rynku. Na zatoce autobusowej zatrzymują się pojazdy komunikacji miejskiej, busy oraz autokary dalekobieżne. Mnogość wymienionych wyżej punktów kolizji, lokalizacje przejść dla pieszych, duże natężenie ruchu pojazdów oraz pieszych wpływa negatywnie na stan bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu. Ilość dróg dojazdowych do rynku oraz elementy ich organizacji ruchu  (z wyłączeniem ul. Pińczowskiej) nie zniechęcają, a wręcz zachęcają do poruszania się po mieście  z wykorzystaniem ronda na rynku jędrzejowskim. 

Głównym założeniem projektu koncepcyjnego oprócz stworzenia przestrzeni o wysokich walorach architektonicznych historycznego rynku jędrzejowskiego jako przestrzeni integracji społeczności lokalnych i poprawy stanu  infrastruktury transportowej w centrum miasta jest zminimalizowanie ruchu tranzytowego (tranzyt duży) międzymiastowego realizowanego przez rondo na rynku oraz zmniejszenie ruchu miejskiego (tranzyt mały), nie mającego początku ani końca w centrum Jędrzejowa. Zastosowane rozwiązania mają zniechęcić do przejeżdżania przez rynek oraz jednocześnie zachęcić do korzystania  z innych ulic.


Zaprojektowany układ drogowy w obrębie rynku, wprowadzone zakazy, ograniczenia oraz zmiany  w organizacji uchu mają na celu zmniejszenie natężenia ruchu w centrum miasta poprzez zmianę przyzwyczajeń mieszkańców. Dotychczasowe funkcjonowanie centrum miasta jako węzła komunikacyjnego zostanie całkowicie zlikwidowane. Przedstawione propozycje rozwiązań mają doprowadzić do zmian w postrzeganiu centrum miasta oraz do zmiany w planowaniu podróży  z ominięciem centrum. Celem projektu jest otworzenie rynku dla mieszkańców, turystów, pieszych  i rowerzystów a także zwiększenie bezpieczeństwa.  Niezależnie od powyższego, wychodząc naprzeciw wymaganiom mieszkańców i Zamawiającego,  dla zapewnienia wygody i dostępności komunikacyjnej rynku, planuje się w ramach zakresu projektu budowlanego i wykonawczego zwiększenie liczby dostępnych miejsc postojowych.



W stanie istniejącym na placu Kościuszki i objętych projektem budowlanym odcinkach ulic. Partyzantów (od Przypkowskiego), Bartosza Głowackiego (do Duh-Imbora) i odcinku ul. 11 Listopada znajduje się 31 legalnych miejsc postojowych (45 wliczając miejsca niewyznaczone) oraz jedna wydłużona zatoka autobusowa. Dodatkowo na działce nr 232/3 na częściowo utwardzonym dzikim parkingu w zależności od okoliczności parkuje do 16 pojazdów (w tym postój taxi). W załączonej koncepcji (w podanym wyżej zakresie) projektowane jest  55 miejsc postojowych + do 19 miejsc na parkingu miejskim na działce nr 232/3 oraz 2 zatoki z wiatami i 1 przystanek autobusowy. Planowane jest zatem 74 miejsc postojowych (wliczając taxi) na rynku i w jego bezpośrednim otoczeniu.  W ramach koncepcji drogowej proponuje się również przekształcenie ulicy Strażackiej w ciąg pieszojezdny na odcinku od ul. Przypkowskiego ul. 11 Listopada. W wyniku zmiany organizacji ruchu  i wprowadzeniu parkowania skośnego zamiast równoległego (jak na Pińczowskiej) liczba miejsc postojowych zostałaby zwiększona z istniejących ok 20tu faktycznych (15 licząc zgodnie z wymiarami normowymi) do min. 24 wyznaczonych miejsc postojowych, w połączeniu ze zwiększeniem bezpieczeństwa poruszania się po ulicy i uspokojeniu ruchu.  

Koncepcja przebudowy ulicy 11 Listopada obejmuje lekkie przesunięcie śladu jezdni na południe (krawędź południowa jezdni o 84cm, krawędź północna po istniejącym śladzie). Projekt obejmuje remont nawierzchni bitumicznej, wykonanie brukowanego przejścia dla pieszych, betonowej zatoki autobusowej o długości peronu wynoszącej 20m, przebudowę chodnika i oświetlenia ulicznego - na odcinku ok. 40,5m od krawędzi tarczy skrzyżowania z ul. Kościelną (licząc od wschodniej krawędzi przejścia dla pieszych). Projekt zakłada umieszczenie wiaty przystankowej 4 modułowej zabudowanych boków,  oraz umieszczenie innych elementów małej architektury (kosze).

Przebudowa ul. Kościelnej obejmuje przebudowę tarczy skrzyżowania zgodnie z projektem branży drogowej, zawężenie jezdni w rejonie przejścia dla pieszych do 4m, wybrukowanie przejścia, rozszerzenie jezdni do bieżącego śladu bezpośrednio za przejściem dla pieszych. W przypadku inwestycji w przebudowę Domu Handlowego należy również wykonać wypłaszczenie naturalnego spadku ul. Kościelnej na terenie przynależnym do Domu Handlowego tj. działce nr 259/31 w postaci schodów terenowych oraz nasadzenia 2 drzew zgodnie z częścią rysunkową. Zakres koncepcyjny zakłada wybrukowanie pasa postojowego kostką granitową łupaną, nasadzeniem  na pasie postojowym drzew w rozstawie w świetle krat wynoszącym 18m (co 3 miejsca postojowe),  oraz remont chodników aż do skrzyżowania z ulicą 3 Maja.

Projekt przebudowy ul. Kieleckiej obejmuje odcinek ok. 12,5m licząc od skrzyżowania  z ul. Pińczowską. W ramach przebudowy założono zawężenie szerokości jezdni do 6,5m w celu poszerzenia wąskich chodników (chodnik po stronie zachodniej zostanie poszerzony do 2m szerokości na narożniku rynku i Kieleckiej w miejsce dzisiejszego 1,23m), remont chodników, wybrukowanie  i wyniesienie przejścia dla pieszych i stopniowego poszerzenia jezdni za przejściem do istniejącego śladu. 4

Projekt przebudowy ul. Pińczowskiej obejmuje odcinek ok. 14,5m od skrzyżowania z ul. Kielecką. Przebudowa obejmuje korektę geometryczną skrzyżowania, z lekkim poszerzeniem chodnika od strony łuku południowego, małe zwężenie chodnika południowego w rejonie przejścia dla pieszych (ok. 35cm), poszerzenie chodnika  północnego o ok. 45cm w rejonie przejścia dla pieszych, odcinka jezdni o szerokości ok. 5,8m który za przejściem dla pieszych wraca do istniejącego śladu, wybrukowanie przejścia dla pieszych, przełożenie latarni w rejonie przejścia na stronę południową jezdni.

Ulica Bartosza Głowackiego - Długość odcinka objętego przebudową i remontem licząc od krawędzi płyty rynku (oznaczonej  w nawierzchni jako linia łącząca narożniki domów przyrynkowych na działkach nr 164/2 oraz nr 243)  do skrzyżowania z ul. Duh-Imbora wynosi ok. 103m. Od wyżej wymienionej linii ul. Bartosza Głowackiego ma ulec przebudowie w zakresie korekty geometrii jezdni na odcinku 17,5m od płyty rynku w celu poszerzenia chodnika północnego w rejonie parkingu taxi, oraz zawężenia chodnika południowego (szerokość minimalna ok. 2,12m). Na dalszym odcinku planuje się przebudowę śladu drogi tak aby utrzymać szerokość jezdni 6m i wyrównać (poszerzyć) istniejące chodniki po obu jej stronach. Planuje się pozostawienie nawierzchni bitumicznej (remont), wymianę krawężników, wymianę latarni oświetleniowych z lekką korektą ich położeń. Zakłada się możliwość zmiany organizacji ruchu  na jednokierunkową i wyznaczenia pasów postojowych do postoju równoległego (13 miejsc na odcinku  od rynku do Duh-Imbora). Zaprojektowano przebudowę zjazdów indywidualnych na posesje. Odcinek od skrzyżowania z Duh-Imbora do skrzyżowania z ul. Murawiec proponuje się pozostawić  w stanie dotychczasowym. Postuluje się zmianę organizacji ruchu opisaną w rozdziale 4.5. Postuluje się wyznaczenie organizacją ruchu i oznakowaniem obszaru do zawracania na końcu dwukierunkowego odcinka ul. Bartosza Głowackiego poprzez istniejącą zatokę autokarową na parkingu wykorzystywanym przez sklep „Wafelek” w kształcie określonym na rysunku 1.1 branży drogowej w części rysunkowej.

Ulica Partyzantów - Długość odcinka od skrzyżowania z ul. Daszyńskiego do skrzyżowania z ul. Przypkowskiego wynosi  ok. 68m (licząc od północnej krawędzi projektowanego przejścia dla pieszych w rejonie rynku).  Ten odcinek ulicy Partyzantów jest kluczowy z punktu widzenia obsługi komunikacyjnej i postojowe przebudowanego rynku. Po obu stronach 7m dwukierunkowej jezdni ul. Partyzantów zlokalizowano zatoki postojowe zgodnie  z opisem w rozdziale 4.5. W ramach projektu planuje się wymianę chodników po obu stronach jezdni, przebudowę oświetlenia ulicznego, wybrukowanie przejścia dla pieszych w rejonie rynku i skrzyżowania z ul. Daszyńskiego. Nawierzchnia odcinka z bruku kamiennego ok. 30x15 układanego w skośną cegiełkę. Na wjeździe ze skrzyżowania ul. Partyzantów i Przypkowskiego wprowadzić oznaczenie strefy tempo 30. Postuluje się przebudowę skrzyżowania Partyzantów i Przypkowskiego na rondo (poza zakresem projektu budowlanego). Po wschodniej stronie ul. Partyzantów planuje się urządzenie chodnika o szerokości ok. 3m od strony granicy z działkami budowlanymi nr 235/1 i 231. Obok chodnika zaplanowano zieleniec w postaci pasa  o szerokości 3,55-6,3m w którego skład wchodzą: pola trawników, pola obsadzone roślinnością niską, pola z nawierzchnią ażurową w postaci betonowych pasów przerośniętych trawą, szpaleru 6 drzew (śliwa wiśniowa ‘Nigra’) jako przedłużenie i nawiązanie do istniejących nasadzeń w rejonie banku  i przejścia w kierunku parku miejskiego. Planuje się również umieszczenie na zieleńcu siedzisk drewnianych bez oparcia, koszy na śmieci, tablic informacji miejskiej, oświetlenia i innych elementów małej architektury. Pomiędzy zieleńcem a zatoką postojową zaplanowano chodnik o szerokości 1,5m służący wysiadającym z samochodów. Zielenie umożliwia przejście między 2-ma chodnikami  w wybranych miejscach. W południowej części zakresu projektu budowlanego pozostawiono wolną część chodnika jako rezerwa na wykonanie zjazdu z ul. Partyzantów do działki nr 235/1. Odcinek objęty projektem koncepcyjnym Odcinek od północnej krawędzi skrzyżowania (ronda) ul. Partyzantów i ul Przypkowskiego  do skrzyżowania z ulicą Murawiec oraz parkingiem w rejonie tego skrzyżowania wynosi ok. 200m. Odcinek ten jest w bardzo dobrym stanie technicznym. Nie ma potrzeby go przebudowywać. Istniejące zatoki postojowe z racji rozmiarów mogą służyć komunikacji typu bus. Strona zachodnia ulicy zdominowana jest funkcją parkingową na działkach prywatnych oraz parkingiem prostopadłym pod sklepem ‘Tesco’. Strona wschodnia nie pozwala na postój pojazdów w obecnym kształcie.  Z racji istnienia nowopowstałego parkingu miejskiego przy skrzyżowaniu ul. Murawiec i Partyzantów, sąsiedztwa z parkiem miejskim, istniejącym mostkiem na potokiem Murawiec oraz wyczuwalnego oddalenia od rynku wprowadzanie pasów postojowych po tej stronie ulicy uważa się za niecelowe.  Nie ma też potrzeby zmiany organizacji ruchu na skrzyżowaniu ul. Murawiec i Partyzantów.  Analizowane było rozdzielenie jezdni Partyzantów przejściem dla pieszych z wyspą, oraz wprowadzenie pasa do skrętu w lewo w ulicę Murawiec, ale takie rozwiązanie mogłoby powodować sytuacje kolizyjne dla osób skręcających w lewo z ul. Murawiec w ul. Partyzantów. Postuluje się pozostawienie stanu istniejącego.


Ulica Daszyńskiego Projektem budowlanym objęty jest odcinek ok. 18m od skrzyżowania z ul. Partyzantów. Zaprojektowano wybrukowanie przejścia dla pieszych i doprowadzenie brukowania do linii przedłużenia pierzei parterowych domów po zachodniej stronie ul. Partyzantów. Pozostałą część odcinka  ul. Daszyńskiego pozostawiono bez zmian.  W stosunku do odcinka objętego projektem koncepcyjnym - przyszłościowo można rozważyć skablowanie napowietrznej sieci elektrycznej oraz usunięcie wydzielenia chodników i stworzenie ulicy typu ‘woonerf’ tj. ciągu pieszo-jezdnego z pozostawieniem istniejącego sposoby postoju  (w nawiązaniu do koncepcji ul. Strażackiej).

Ulica Strażacka Odcinek ul. Strażackiej objęty projektem koncepcyjnym od skrzyżowania z ul. Przypkowskiego do  ul. 11- Listopada ma długość ok. 175m. Postuluje się przebudowę ulicy na ciąg pieszo-jezdny typu ‘woonerf’. Planuje się wprowadzenie ruchu jednokierunkowego od ul. Przypkowskiego do 11-Listopada. Wyjaśnienia wymaga stan własności działek nr 427, 426 i 425 ( a także nr 397) położonych po zachodniej stronie ulicy których ogrodzenia są cofnięte nawet do 1,9m w stosunku do granic ewidencyjnych działek. Przyjmując stan istniejący ogrodzeń za obowiązujący postuluje się likwidację wydzielonych chodników po obu stronach jezdni, wprowadzenie jednolitej – ciekawej – posadzki (przykładowo we wzory geometryczne), delikatne oznaczenie zatoki postojowej do parkowania skośnego (30 stopni).  Nie należy wyznaczać konkretnych miejsc postojowych pozostawiając korzystającym dowolność która pozwala na dogęszczenie miejsc. Odcinek jednokierunkowy i z parkowaniem skośnym pozwala na powiększenie ilości dostępnych miejsc postojowych o ok. 25% względem stanu istniejącego.  Należy podkreślić, że wyznaczenie zgodnych z przepisami szerokości pasów ruchu, pasów do cofania  z miejsc postojowych, samych miejsc postojowych i chodników jest niemożliwe z racji szerokości ulicy  i dojść do lokali mieszkalnych i użytkowych. Rozwiązaniem jest stworzenie ciągu pieszo-jezdnego, wprowadzenie strefy zamieszkania oraz zasugerowanie pasów postojowych. Pozostała część organizacji ruchu i postoju byłaby konsekwencją przyjętych rozwiązań. Rozwiązania wymiarowe powinny zniechęcać kierowców którzy przez ul. Strażacką chcieliby omijać zakaz skrętu w lewo  w ul. 11 Listopada w rynku.   

RATUSZ MIEJSKI ORAZ ELEMENTY HISTORYCZNEGO ZAGOSPODAROWANIA  Na podstawie kwerendy archiwalnej i sporządzonych na miejscu badań geofizycznych metodą elektrooporową ustalono z dużym prawdopodobieństwem, że dawny ratusz miejski znajdował się  na środku rynku i był większy niż określono to w załączniku konkursowym. Zaskakującym jest,  że lokalizacja wyraźnej anomalii w terenie zielonym jest zorientowana zgodnie z kierunkami geograficznymi (północ-południe-wschód-zachód). W związku z faktem, że odbudowa ratusza nie jest planowana, a jego dokładna lokalizacja i kształt nieznane, przyjęto założenie, że obrys ratusza zostanie pokazany w posadzce za pomocą wykucia bruzd w posadzce placu, zaś w przypadku nakładania się obrysu z terenem zielonym, zostanie pokazany  z użyciem lokalnego kamienia, np. opoki, lub charakterystycznych czerwonawych wapieni. 


Błogosławiony Wincenty Kadłubek został patronem Jędrzejowa 1 stycznia 2016r.  Aby podkreślić doniosłą rolę którą pełni w historii Polski zaproponowano symboliczne upamiętnienie jego największego dzieła – Kroniki Polski „Historia Polonica” w postaci inskrypcji na obrotowych kamiennych kulach wchodzących w skład fontanny. Symbolika tego typu upamiętnienia jest czytelna wskazując Kronikę Polską jako źródło wiedzy o losach narodu, dążenie do ideału, czy w końcu symbolikę kuli ziemskiej. Tego typu symboliczne i dynamiczne upamiętnienie będzie szczególnie wyróżniać się w przestrzeni zrewitalizowanego rynku i z pewnością zapadnie w pamięć odwiedzających miasto turystów.


Aby upamiętnić postać Feliksa Przypkowskiego, lekarza, astronoma amatora, kolekcjonera, twórca jednej z największych na świecie kolekcji zegarów słonecznych proponujemy umieszczenie jego brązowej rzeźby na ławeczce umieszczonej przed wejściem do muzeum im. Przypkowskich. Sama rzeźba będzie przedmiotem projektu szczegółowego na dalszym etapie projektu. Lokalizacja została uzgodniona z Dyrektorem Muzeum – Panem Piotrem Przypkowskim. 


W celu upamiętnienia innych ważnych wydarzeń w historii miasta proponujemy aby pod masztami flagowo-oświetleniowymi umieścić płytę memoratywną


Fontanna, wraz jej elementami -  Rzeźbą i Źródłem – jest jednym z najważniejszych elementów kompozycyjnych zaprojektowanego rynku. Niecka fontanny w całości podporządkowana jest liniom modułu placu.  W stosunku do koncepcji konkursowej skorygowano kształt niecki. Proponuje się, aby zamiast dwóch osobnych pól wodnych i pełnego przejścia, stworzyć jedno długie, nieprzerwane i tarasowe ‘plateu’ z ażurowym przejściem w kierunku muzeum im. Przypkowskich pod postacią zgeometryzowanej rozsypanki kamieni. Planem jest, aby płaszczyzna fontanny wypełniona była płynącą wodą tworząc swego rodzaju ‘Rzekę’ w mieście. Rzeka symbolizuje życie, ruch, dynamikę, czystość, źródło, etc.. Warstwa odwołań jest bardzo rozbudowana. Bardzo ważnym jest również percepcyjny aspekt naturalności płynącej i szemrzącej wody, działający kojąco. Praktycznie każde miasto usytuowane jest nad rzeką. Kierunek przepływu prądu od klasztoru w kierunku targu również nie jest przypadkowy.  W górnej części biegu, naprzeciw tarasu strefy gastronomicznej zaproponowano umieszczenie źródeł wodnych pod postacią 4 obrotowych kul spod których wypływa woda (wprawiająca je w ruch). Te stosunkowo duże elementy (największa kula o średnicy 190cm), posadowione na łożach, będą obracać się na wodnej „poduszce” z prędkością uzależnioną od wielkości i kierunku podawanego pod nimi strumienia wody. 


W środkowej części biegu zlokalizowano kamienne przejście składające się z 2 stref: 

• przejścia pełnego o szerokości 2m (umożliwiającego przejazd osób niepełnosprawnych). Wolne spoiny między kamieniami nie będą przekraczać 1-2cm
  
• dwóch przejść po geometrycznych kamieniach jako atrakcji, szczególnie dla dzieci 

W dolnej części biegu, naprzeciw strefy rekreacyjnej i schodów umieszczona będzie  Rzeźba zatytułowana „Pod Prąd”